Przyglądanie się podczas coachingu słabym stronom jest niezbędne do mądrego postawienia sobie celów, pamiętając o tym, że cel musi być m.in. realistyczny, czyli możliwy dla nas do osiągnięcia. Stawianie sobie poprzeczki zbyt wysoko motywuje tylko pozornie. Prowadzi bowiem z jednej strony do frustracji, obniżenia poczucia własnej wartości, kompetencji i sprawstwa. A z drugiej może wpędzić w perfekcjonizm, ciągle niezadowolenie z siebie, obwinianie się, eksploatowanie się ponad zdrowe granice.
Ponadto zwykle, aby osiągnąć nasze cele, musimy rozwinąć niektóre swoje kompetencje. Rzadko zdarza się, abyśmy od razu mieli wszystkie niezbędne umiejętności – i to na odpowiednio wysokim poziomie. Warto spojrzeć na naszą lukę kompetencyjną tzn. różnicę między naszym obecnych poziomem danej kompetencji a poziomem optymalnym w danej pracy. Przykładowo: nawet osoba ponadprzeciętnie sprawna fizycznie musi jeszcze bardziej wzmocnić swoje ciało oraz rozwinąć specyficzne umiejętności, jeśli chce zajmować się zawodowo sportem czy pracować w służbach specjalnych.
Oczywiście nad każdą kompetencją można pracować, podobnie jak można wzmocnić każdy mięsień poprzez odpowiedni trening. Ale musimy realistycznie podchodzić do naszych możliwości oraz zrozumieć, jakie są nasze realne ograniczenia, a co jest tylko samoograniczającym przekonaniem, któremu nie powinniśmy ulegać.
Przykładowo: to, że nie nadaję się na kosmonautkę, nie jest w moim przypadku samoograniczającym przekonaniem, lecz spojrzeniem obiektywnie na mój stan zdrowia i poziom sprawności fizycznej w porównaniu do tego, jakim wymaganiom muszą sprostać kosmonauci. Dobrze jest przemyśleć, jak dużych nakładów czasu, pracy i pieniędzy wymagałoby rozwinięcie danej umiejętności i czy w ogóle jest realne dla nas osiągnięcie takiego jej poziomu, jaki jest niezbędny do realizacji celu.
Pamiętajmy, że jeśli mamy do czegoś małe naturalne predyspozycje, to nawet wkładając ponadprzeciętny wysiłek, nie osiągniemy tak dobrych rezultatów, jak osoby, które są utalentowane w tym kierunku i równocześnie zmotywowane do ciężkiej pracy. Przykładowo: jeśli nie mam uzdolnień matematycznych, to poświęcając czas i wysiłek na rozwiązywanie zadań będę lepsza w matematyce niż dotąd, ale nigdy nie dojdę do takiego poziomu, jak osoby o umysłach ścisłych.
Oczywiście możemy niektóre umiejętności rozwijać w ramach hobby – tylko dla samej przyjemności wykonywania tych działań i samodoskonalenia, ale bez nastawienia na osiągnięcie wysokiego poziomu profesjonalizmu w tych dziedzinach. Przykładowo: osoby niezbyt nieutalentowane muzycznie mogą odnajdywać ogromną radość w śpiewaniu w amatorskim chórze lub w nauce gry na instrumencie. W takim przypadku rozwijanie swoich słabych stron jest wartością autoteliczną (samą w sobie).
Patrząc na nasze słabe strony warto wziąć pod uwagę nie tylko uzdolnienia, ale także inne nasze zasoby, takie jak zdrowie czy sprawność fizyczna. Przykładowo: jeśli mamy problemy z kręgosłupem, to lepiej dwa razy zastanowić się, zanim zdecydujemy się na zrobienie specjalizacji z chirurgii, gdyż wykonując operacje, stoi się w pozycji bardzo obciążającej dla kręgosłupa.
Zamiast chirurgii lepiej będzie wybrać taką specjalizację lekarską, w której nie będziemy aż tak nadwyrężać kręgosłupa, a która jednocześnie będzie dla nas interesująca merytorycznie. Inwestowanie lat w zdobycie uprawnień do wykonywania pracy, którą ze względu na stan zdrowia będziemy mogli wykonywać krótko i do tego bardzo niszcząc swój organizm, nie jest „celem ekologicznym” w rozumieniu coachingu, gdyż nasze cele powinny być dla nas zdrowe. Innymi słowy, jeśli próbując zrealizować swój cel, szkodzimy sobie, to powinniśmy nasz cel zmodyfikować. Myśląc o ekologii celu, należy również uwzględnić to, czy nasze dążenie do niego nie będzie szkodliwe dla innych np. naszych bliskich.
Warto podjąć świadomą decyzję, z którymi naszymi słabymi stronami się godzimy, a nad którymi chcemy pracować, gdyż są dla nas ważne lub mamy realną szansę osiągnięcia naszych zamierzeń. Praca z coachem pomoże spojrzeć na powyższe kwestie z szerszej perspektywy oraz głębiej przyjrzeć się naszym wartościom, dążeniom, umiejętnościom, stylowi działania.
Anna Daria Nowicka – socjolog, trener, coach
Artykuł został opublikowany na portalu znanylekarz.pl
Komentarze