DobryCoach.pl

Gdybym tylko była bardziej pewna siebie – poszukałabym lepiej płatnej pracy lub poprosiła o podwyżkę; stawiłabym czoła koleżance z działu, która ciągle zrzuca na mnie obowiązki; wreszcie powiedziałabym teściowej, że …? – Zdarzyło ci się kiedyś tak pomyśleć? Tymczasem może wcale nie jest to związane z pewnością siebie, a bardziej z poczuciem własnej wartości, które sprawia, że we własnych oczach nie czujesz się na tyle wartościowa, by unieść ryzyko ewentualnej porażki. Pojęcia te bywają bowiem mylone i używane przez niektórych zamiennie, a tymczasem poczucie własnej wartości a pewność siebie to dwie zupełnie różne rzeczy. Czym zatem odznacza się każda z nich?

➡️Pewność siebie dotyczy konkretnych obszarów; możesz ją trenować i ćwiczyć, rozwija się wraz ze wzrostem twoich umiejętności i sukcesów. To tak jak z prowadzeniem auta. Trudno być pewnym siebie kierowcą, wsiadając do auta trzeci raz w życiu. Ale gdy trenujesz tę umiejętność, w pewnym momencie zaczynasz czuć, że umiesz, że coraz lepiej ci to wychodzi, a więc stopniowo nabierasz pewności w prowadzeniu auta.
Jeśli zdarzy ci się sytuacja, że ktoś zapyta cię, czy jesteś pewna siebie – możesz poprosić rozmówcę, by sprecyzował, o jaki obszar mu chodzi. Możesz bowiem czuć się pewna siebie na przykład jako kierowca, ale w zakresie gotowania czuć, że zupełnie tego nie ogarniasz i potrzebujesz zwiększyć swoje umiejętności w tej sferze. Każdy z nas robi coś dobrze. Czasem nawet jest to dla nas tak naturalne, że nie zdajemy sobie sprawy, iż w tym właśnie obszarze wykazujemy się dużą pewnością siebie. Nie jest to dla nas wysiłek, ani coś specjalnego, za to w oczach innych stanowi nie lada wyczyn.

Co ciekawe, warto pamiętać, że pewnością siebie możesz sterować – zmniejszać ją bądź zwiększać. O co chodzi? Wyobraź sobie, że zdajesz egzamin na prawo jazdy. Jesteś dobrze przygotowana i przekonana, że na pewno zdasz. Twoja pewność siebie w tym zakresie jest bardzo wysoka. Tymczasem może się zdarzyć, że przez zbytnią wiarę w swoje możliwości przeoczysz pewne szczegóły i staniesz się mniej wyczulona na sygnały płynące z otoczenia, co zakończy się na przykład niezaliczonym egzaminem… Wystarczy więc, by w sytuacji, w której wyjątkowo ci zależy na dobrym rezultacie – obniżyć nieco swoją pewność siebie, gdyż będziesz wówczas lepiej wszystko zauważać, a dzięki temu umiejętnie reagować na pojawiające się bodźce.

➡️Jeśli chodzi o poczucie własnej wartości – nie zależy ono od twoich umiejętności, osiągnięć, sukcesów ani statusu społecznego. Zależy przede wszystkim od twojego stosunku do samego siebie. Poczucie własnej wartości i twoja samoocena decydują o jakości twojego życia, a także o tym, jak wyglądają twoje relacje z innymi ludźmi oraz samym sobą.

Poczucie własnej wartości to pojęcie dużo głębsze i bardziej złożone, gdyż odbywa się na poziomie egzystencjalnym. Tu nie wystarczy coś wyćwiczyć, czy potrenować odpowiednią ilość razy, jak np. w przypadku zwiększania pewności siebie w prowadzenia auta, itp. Budowa poczucia własnej wartości zaczyna się już od urodzenia, poprzez kontakt i relacje z głównym opiekunem, najczęściej matką. Mówi o tym m.in. teoria więzi. Jeśli rodzic odpowiada na wszystkie potrzeby swojego maleńkiego dziecka – reaguje na jego płacz, daje mu ciepło, swój czas, jest bliski emocjonalnie itp. to daje mu w ten sposób solidny fundament pod jego poczucie własnej wartości. Tak rodzi się bezpieczny typ więzi, która powoduje, że dziecko czuje się kochane, a w przyszłości umie nawiązywać relacje bez lęku przed odrzuceniem i lęku przed bliskością. Nie ucieka przed nowymi sytuacjami, nie boi się wyzwań, umie radzić sobie ze spotykającymi go problemami czy porażkami, żyje z poczuciem sensu, a świat jawi mu się jako bezpieczny.

Nathaniel Branden wyróżnia sześć elementów, które składają się na poczucie własnej wartości. Są to: świadome życie; samoakceptacja, odpowiedzialność za siebie, asertywność, życie celowe oraz prawość. Jeśli w dzieciństwie nie otrzymałaś wystarczająco dużo miłości, czasu, uwagi nie oznacza to, że w dorosłości jesteś skazana na niskie poczucie własnej wartości. Dobra informacja jest taka, że nad swoim poczuciem wartości możesz pracować i zwiększać swoją świadomość w tym zakresie. Nad tym, między innymi, pracuję także z moimi klientkami. Podniesienie i wzmocnienie poczucia własnej wartości pozwoli ci na lepszą jakość twojego życia i zawodowego i prywatnego, gdyż przyczyni się do nawiązania zdrowych, dobrych relacji z samą sobą, a przez to i innymi. Nauczysz się wówczas otwarcie mówić o swoich potrzebach, stawiać swoje granice i być asertywną, być prawdziwą, autentyczną osobą, bez potrzeby nakładania ciągłych masek i zbroi, która dotąd chroniła cię przed zranieniem.

Po co w ogóle pracować nad wysokim i zdrowym poczuciem wartości? By w sytuacjach, gdy zamiast sukcesu, odniesiesz porażkę i nic nie będzie szło po twojej myśli – umieć się podnieść i wyciągnąć z tego lekcję, a nie popaść w rozpacz lub co gorsza jakiś nałóg. Gdy masz wysokie poczucie wartości wiesz, że jesteś wartościowa niezależnie od tego, czy akurat odnosisz sukces i radzisz sobie ze wszystkim na medal, czy masz trudniejszy moment, a wszelkie plany „wzięły w łeb”.

Jak trafnie wyjaśnia różnice między poczuciem wartości a pewnością siebie Jesper Juul:
„Poczucie własnej wartości nie zależy od tego, jakie umiejętności posiadasz i jak cenne mogą być one dla innych ludzi, ani od tego, ile w życiu osiągnęłaś, ile masz pieniędzy. Zależy jedynie od twojego stosunku do samego siebie. Natomiast wiara w siebie rozwija się wraz z twoimi umiejętnościami i sukcesami. Jeśli jakieś dziecko ma za mało wiary w siebie (pewności siebie), możesz je wesprzeć, np., pomagając mu w nauce, przez co stopniowo polepszy swoje wyniki, a wraz z tym mocniej uwierzy w siebie. (…) Ludzie z wysokim poczuciem własnej wartości nie cierpią, jeśli w jakiejś dziedzinie brakuje im sukcesów, bo potrafią sobie wytłumaczyć: „OK, wprawdzie pięć lat uczyłem się gry na pianinie, ale nie jestem dość dobry, żeby zostać pianistą”. (…) mogą być z tego powodu smutni, ale generalnie nie będzie to dla nich tragedią. Jeśli natomiast komuś brakuje poczucia własnej wartości, to stwierdzi: „Zawiodłem, nie dałem rady, jestem beznadziejny! Czego się nie dotknę to porażka” (…). W wypadku niepowodzenia tacy ludzie widzą wszystko w czarnych barwach. (…)
Poczucie własnej wartości wiąże się z trzeźwym, pełnym niuansów i akceptującym stosunkiem do samego siebie. Wiąże się z wiarą w swoją wartość jako człowieka. Świetnie jest być pewnym siebie i wierzyć w swoje umiejętności, ale na poziomie egzystencjalnym niewiele to daje. Jeśli nie masz prawdziwego poczucia własnej wartości, to niezależnie od swojej pozycji i umiejętności zawsze będziesz czuć, że czegoś ci brakuje”.

Podobał ci się tekst? Udostępnij:)