Metafora w naszym codziennym życiu.

2021-04-14 10:44:51

Agnieszka Woś
Może myślisz, że metafora jest zarezerwowana dla świata sztuki, wstępuję głównie w wierszach, poematach. Okazuje się jednak, że posługujemy się nią wszyscy w codziennym życiu.

Zapewne znasz definicję z języka polskiego, więc krótko dla przypomnienia: Metafora to wyrażenie, w którym słowa użyte niezgodnie z ich zwykłym znaczeniami uzyskują nowe znaczenie. Przykład metafory to wyrażenie: złote dziecko, złota rączka.

Każda metafora zawiera dwa elementy. Pierwszy to „Cel” jest to pojęcie, które próbujemy opisać, nadać sens używając metafory. Drugi to „Źródło” - jakiś schemat, koncept, idea za pomocą którego opisujemy pierwszy element. Możemy wykorzystać słowa, ale także obrazy, muzykę, dowolną reprezentację pojęcia.

Metafory mają wiele odmian. Są nimi analogie, alegorie, bajki, mity, personifikacje.
Słynny amerykański językoznawstwa George Lakoff w książce „Metafory w naszym życiu” udowadnia tezę, że nasz język ma charakter metaforyczny, a tym samym taki charakter ma nasz sposób myślenia.

Metafora jest wszechobecna w naszym normalnym systemie pojęciowym, bo wiele ważnych dla nas pojęć, to pojęcia abstrakcyjne, niezbyt wyraźnie zarysowane (uczucia, idee, czas itd.) Zatem by je zrozumieć, przedstawić musimy używać innych pojęć, które są dla nas wyraźniejsze, łatwiejsze do opisania.

System pojęć nie jest czymś, z czego zwykle zdajemy sobie sprawę. W większości spraw dnia codziennego myślimy i postępujemy automatycznie, według pewnych utartych wzorów.

Przykładowo rozmowa zamienia się w spór gdy zaczynamy ją postrzegać jako konflikt. Uświadamiamy sobie, że mamy własne zdanie, które jest dla nas ważne, a druga strona tego zdania nie podziela. Przynajmniej jeden z uczestników sporu pragnie, a by ten drugi porzucił swoje zdanie i w ten sposób powstaje sytuacja, w której istnieje coś do zdobycia lub stracenia. A do takiej sytuacji pasuje metafora „wojna”. Ona jest zgodna z naszą percepcją i czynnościami towarzyszącymi rozmowie.

Wyciągamy wnioski, ustalamy cele, realizujemy plany na podstawie refleksji obejmującej nasze doświadczenie, świadomie czy nieświadomie, ale za pośrednictwem metafory.

Wszystkie kultury tworzą mity, bo bez nich ludzie nie mogą funkcjonować. W coachingu osobiste znaczenie metafor jest tak samo ważne jak kulturowe.

Choć, nie jest jednak łatwo zmienić metafory, którymi kierujemy się w życiu, to jest to możliwe. Nowe metafory mają moc tworzenia nowej rzeczywistości.

Gdy wiemy, że i tak metafora jest obecna w naszym życiu czy z tego zadajemy sobie sprawę czy nie warto świadomie z niej korzystać, wykorzystać jej zalety.

A co daje metafora:
1.Ułatwia poznanie i wyjaśnienie nowych pojęć, modeli reguł, schematów. Pomaga w komunikacja trudnych zagadnień np. poznanie i wyjaśnienie procesów psychologicznych, myśli, uczuć, emocji, ułatwia ich opisywanie.

2. Metafora ze względu na swoją atrakcyjną formę i odwołanie się do emocji zwiększa zdolność zapamiętywania informacji i zdolność ich przypominania.

3. Metafora jest skrótem do naszej podświadomości. Często nie mamy świadomości dotyczących naszych uczuć, potrzeb, pragnień. Dzięki metaforze możemy zidentyfikować różne tożsamości, autentyczne wartości i ich hierarchię.

4. Praca z metaforą zwiększa samoświadomość, wspiera zmianę. Czasami trudno nam mówić o tematach budzących silne emocje. Dzięki metaforze jest znacznie łatwiej. Gdy metaforą posługuje się ktoś inny np. coach, to w sposób nieinwazyjny, przyjazny dla odbiorcy toruje ona drogę do uświadomienia zależności, które okazują się istotne dla zrozumienia osobistego problemu i dostrzeżenia możliwości wyjścia z impasu. Podobne sugestie formułowane w sposób dosłowny tylko nasiliłby opór przed zmianą.

5. Metafora pobudza naszą wyobraźnie i rozwija kreatywność. Uruchamia się łańcuch skojarzeń, które aktywizują proces wyobrażeniowy i dają nowe odkrycia. Dzięki niej możemy poszerzyć perspektywę naszego patrzenia na świat, wyjść poza schemat.

6. Metafora pomaga doprecyzować cel, dają całościową i intuicyjną wizję. Wywołuje skojarzenia obrazowe, co oszczędza czas przeznaczony na szczegółowe wyjaśnienie celu.


Popularność: 159    Powrót

Komentarze

Odpowiedź
Tytul
Imię/Nick

Załóż konto za darmo

Coach Klient
lub zaloguj