Poniższy tekst przybliża coaching transformacyjny - metodę jaką stosuję w pracy z klientami.
Nr. 1 NOWOCZESNA METODA MAJĄCA TEORETYCZNE PODSTAWY
Coaching transformacyjny (CT) (przyp. 1) polega na rozmowie coacha z Częściami osobowości klienta, z którymi ten ma trudność, bo działają kompulsywnie, destrukcyjnie lub reagują bardzo emocjonalnie. Podejście zakładające, że nasza psychika składa się z wielu odrębnych części, z którymi możemy się kontaktować, znalazło uzasadnienie teoretyczne i szerokie zastosowanie praktyczne w wielu podejściach wspierających rozwój i zdrowie psychiczne człowieka (przyp. 2).
Nr. 2 SZYBKO DO SEDNA PROBLEMU
Weźmy perfekcjonizm. Wyczerpuje cię i chcesz nauczyć się nad nim panować. Proszę cię więc byś wcielił się w swoją Cześć – Perfekcjonistę. Mówisz w jego imieniu – jako Ja, Perfekcjonista. Czego się boisz Perfekcjonisto, że może się stać gdy na chwilę odpoczniesz? – pytam. Odpowiedź daje natychmiastowy dostęp to tego czego się boisz i czego pragniesz, do autentycznej prawdy o tobie. Rozmowa staje się głębokim duchowym przeżyciem pozwalającym poznać sedno problemu i przyczyn swoich życiowych niepowodzeń. To się po prostu dzieje.
Nr 3 GŁĘBOKI KONTAKT ZE SOBĄ
Zostając przy przykładzie z perfekcjonizmem. Rozmawianie z coachem jako Ja, Perfekcjonista, powoduje, że uzyskujesz bezpośredni dostęp do przyczyn perfekcjonizmu, co jest trudno osiągnąć gdy o swoim perfekcjonizmie po prostu „opowiadasz”.
To jak zastąpienie rozmowy o lataniu, lataniem
Doświadczenie ludzi pracujących tą metodą jest takie, że rozmawiając jako Ja - Perfekcjonista, zrozumieli głęboki sens potrzeby „bycia idealnym”, czego nie doświadczali po wielu sesjach terapii. Piszę to świadomy jak obrazoburczo to brzmi. Jest to jednak fakt. Podobnie rzecz ma się z wypaleniem zawodowym, chronicznym stresem, prokrastynacją, problemami ze złością, nadmiernym dbaniem o innych, rozpadem relacji.
Dlaczego tak się dzieje? Nasze Części po prostu chcą mówić, czekały na to całe życie ! Bardzo chcą być usłyszane i zrozumiane. Mówią z serca, nie z głowy.
Nr 4 ZMNIEJSZENIE SAMOKRYTYKI
Jesteś wszystkimi swoimi Częściami, definiują cię wyłącznie wszystkie, nie jedna.
Uświadomienie sobie, że składasz się z wielu Części, sprawia, że inaczej zaczynasz na siebie patrzeć. Nie jesteś słaby. Czasem daje o sobie znać taka Część, która cię osłabia. Masz Część, której się nic nie chce i Część, która ciężko pracuję. Część stroniącą od ludzi. I Cześć pragnącą towarzystwa. Masz Części wrażliwe, chcące wolności i bycia w relacji.
To piękny moment dostrzeżenia swojej różnorodności. Odrzucenia krzywdzącego oceniania się przez pryzmat jakiejś Części, której w sobie nie lubisz. Takie spojrzenie pozwala systematycznie zwiększać poczucie własnej wartości i pewność siebie.
Nr 5 ZROZUMIENIE DLA TEGO CZEGO W SOBIE NIE LUBISZ
Wszystko co robisz, robisz najlepiej jak w danej chwili potrafisz, na ile cię stać. Nawet jeśli oceniasz to jako głupie lub szkodliwe, to intencją takiego działania jest zaspokojenie jakiejś twojej ważnej potrzeby.
Marta, która bardzo chciała pracować jako diet coach, tryskała pomysłami, jednak nic realnie nie osiągnęła. Nie potrafiła działań „na zewnątrz”, ciągle się „szykowała”. Na sesji rozmawiamy z jej Częścią, którą nazwała Leniwa. Leniwa rozprasza Martę i sprawia, że Marta czuje się zmęczona. Marta nienawidzi Leniwej. Nagle słyszy jednak od niej : „ Boję się o Martę, nie chce, żeby znów to przeżywała, gdy wstydziła się za to, że nie spełnia oczekiwań ”. Marta widzi, że jej „lenistwo” to tak naprawę wyraz troski by ją chronić przed tym czego doświadczała w przeszłości. Zauważa głęboki sens swojego odwlekania (lęk przed ponownym zranieniem). Marta zamiast krytykować się za swoją prokrastynację, podchodzi to siebie z większą wyrozumiałością (co nie znaczy, że nie chcę się zmienić!)
Nr 6 TRANSFORMACJA SPRZECZNOŚCI W SPÓJNE DZIAŁANIE
Życiowe trudności często wynikają z rozdarcia. CT patrzy na to jako na konflikt twoich Części, które mogą o tym porozmawiać z udziałem coacha jako mediatora, pomagającego dojść im do porozumienia.
Kontynuując przykład z pkt. 5. Marta chce być diet coachem i nakręca ją do tego Cześć, którą nazywa Cel życia. Ta cześć daje jej głębokie poczucie sensu. Cel życia zdradza, że liczy, że dzięki niemu Marta poczuje się spełniona, zdobędzie uznanie, będzie pomagać ludziom.
Problem w tym, że Marta odnajduje w sobie Część, która nie lubi ludzi i chce żeby ludzie dali Marcie spokój. Ta Cześć (Wredna Małpa) mówi, że chroni Martę przed ludźmi. Nie cierpi Celu życia, bo ten sprawia, że ludzie do Marty lgną, ciągle coś chcą i Marta wtedy zapomina o sobie. „Ludzie kiedyś wielokrotnie sprawiali jej ból, niech lepiej zostanie przy sobie” - mówi Wredna małpa.
Ujawnienie pragnień Celu życia i obaw Wrednej Małpy pozwala w drodze tzw. rozmowy depolaryzacyjnej, poszukać rozwiązania szanującego zdanie tych Części – czyli dawać poczucie sensu i uznanie bez zarzynania się kosztem własnego dobrostanu. Jednym słowem, nie rzucać się bez trzymanki w życie, żeby potem chować się za półkami jak zobaczysz znajomego w Żabce
Nr 7 ODZYSKANIE WEWNĘTRZNEGO DZIECKA
To najgłębszy proces w ramach CT, którego przeprowadzenie często nie jest konieczne do rozwiązania trudności z którą przychodzi klient. Czasem jednak jest niezbędne.
Możesz stosować żelazną dyscyplinę, naprawdę ciężko pracować, mieć świetny plan i motywację a na koniec dnia - zostaniesz z niczym - bo im będziesz bliżej celu- tym lęk stanie się problemem z którym ostatecznie sobie nie poradzisz. Przed porażką, przed ośmieszeniem się, przez głosem „co ty sobie tam ubzdurałeś, za słaby jesteś”. Dogonią cię wszystkie słowa, które w dzieciństwie odebrały ci wartość i sprawczość.
Jeśli tak jest, pracujemy nad uzdrowieniem (odciążeniem) twoich dziecięcych Części, które dalej noszą brzemię zranienia, porzucenia, zaniedbania czy przemocy.
W CT praca z dziecięcymi częściami obywa się w niesłychanie delikatny i bezpieczny sposób według modelu Internal Family Systems (IFS), poprzez bezpośrednią rozmową coacha z Częścią dziecięcą. Dziecięca część po raz pierwszy w życiu ma możliwość przemówić, podzielić się wszystkim tym czego doświadczyła od rodziców, rówieśników, opiekunów. Rolą coacha jest danie jej maksymalnego poczucia bezpieczeństwa, empatii, uznania krzywd i przekonania jej - że jak dziecko nie ponosi winy za przeszłość.
Ostatecznie uwolnienie Części dziecięcych sprawia, że reagujesz mniej emocjonalnie, bardziej adekwatnie do sytuacji, te Części - zamiast blokować cię lękiem – zaczynają wspierać cię w życiu swoją dziecięcia energią, kreatywnością i spontanicznością.
NR 8 TRANSFORMACJA CZĘŚCI I KONTAKT Z NIMI JAKO OSTATECZNY CEL PROCESU
Założeniem procesu jest, że wszystkie twoje Części dbają o twoje bardzo ważne potrzeby : spokój, satysfakcję, uznanie, bliskość, relacje etc. Także te których nienawidzisz w sobie. Nie pozbywasz się ich tylko skłaniasz do refleksji jak destrukcyjnie i nieefektywne czasem działasz, gdy tobą kierują. Poprosić by się zmieniły. Stały bardziej zrównoważone, skuteczne w dbaniu o ciebie. One rozumieją.
„Kocham cię mój Ratowniku (część, która bardzo chce dbać o innych), bo dbasz o moją relacje i akceptację innych, ale czasem zupełnie zapominasz w tym wszystkim o mnie. Jak możesz dbać o innych jednocześnie dbając o siebie?”
Ostatecznym celem procesu jest nauczenie się kontaktu ze wszystkimi częściami, które generują życiowe trudności. Tymi kompulsywnymi i tymi zranionymi. By radzić sobie na co dzień z zalewającymi emocjami i destrukcyjnymi zachowaniami. Te właśnie Części szczególnie potrzebują uwagi, współczucia, wsparcia. Tego uczymy się na sesjach. Tak pracujemy między sesjami i te umiejętności - głębokiego kontakt z samym sobą - będziesz wykorzystywał po zakończonej pracy.
Przypisy
(1) Coaching Transformacyjny (Coaching for Transformation (CT)) jest programem akredytowanym przez International Coach Federation (ICF), wykorzystującym m.in. proces Embracing the Shadow : Self integration, metodę dialogu z częściami naszej osobowości opartą na podejściu Internal Family Systems (IFS); a także The Nonviolent Communication (NVC).
(2)Carl Jung : „Tak zwana jedność świadomości jest iluzją (...) Lubimy myśleć, że jesteśmy jednością; ale nie jesteśmy.”; Gestalt Fritza Perls, uznaję idee wielości osobowości ; Eric Berne twórca Analizy Transakcyjnej uważał, że nasze stany emocjonalne wynikają z dialogów pomiędzy poszczególnymi częściami; współcześnie podejścia zakładające, że nasze osobowości składają się z części, to Voice Dialogue, terapia schematów, Focusing i mój ulubiony Internal Family Systems (IFS).
Komentarze